Yukyu 有給 là gì? Cách xin nghỉ Yukyu bằng tiếng Nhật

Cũng giống như tại Việt Nam, người lao động ở Nhật Bản cũng có quyền nghỉ phép có lương (有給休暇), một quyền lợi quan trọng mà tất cả người lao động, bao gồm cả những người làm việc toàn thời gian (full-time) và bán thời gian (part-time), đều được bảo vệ theo quy định của Luật Lao động Nhật Bản. Đây là một trong những điều khoản mang tính nhân văn, giúp người lao động có thể nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng mà không lo bị mất thu nhập. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi của mình và tận dụng chế độ nghỉ phép này một cách hợp lý, bạn cần phải hiểu rõ các quy định và quy trình liên quan đến nghỉ phép có lương tại Nhật.

Trong bài viết này, Diiho sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết về chế độ nghỉ phép có lương tại Nhật Bản, bao gồm cách tính số ngày nghỉ phép, điều kiện để được nghỉ phép, và cách thức xin nghỉ phép có lương bằng tiếng Nhật. Những thông tin này không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi của bản thân mà còn giúp bạn hòa nhập tốt hơn vào môi trường làm việc tại Nhật Bản.

Ngoài việc nắm vững quy định về số ngày nghỉ phép, bạn cũng cần biết cách xin nghỉ phép một cách chính thức và chuyên nghiệp. Điều này không chỉ giúp bạn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với cấp trên mà còn đảm bảo rằng bạn sẽ được nghỉ ngơi đúng cách mà không gặp phải bất kỳ sự cố hay hiểu lầm nào trong công việc.

Hãy cùng Diiho tìm hiểu kỹ càng về các thủ tục và quy trình xin nghỉ phép có lương tại Nhật Bản để bạn có thể tận dụng đầy đủ quyền lợi của mình, đồng thời bảo vệ bản thân khỏi những rủi ro không đáng có trong công việc.

1. Chế độ Yukyu 有給 ở Nhật là gì?

Trong tiếng Nhật gọi chế độ nghỉ phép có lương này là 年次有給休暇 – Nenji Yukyu Kyuka, gọi tắt là nghỉ Yukyu. Trong điều 39 bộ Luật Lao động Nhật Bản (労働基準法 – Rodo Kijunho) có ghi rõ như sau: Người lao động được nghỉ phép và nhận lương đầy đủ. Luật áp dụng cho cả người nước ngoài tại Nhật Bản như thực tập sinh, du học sinh, kỹ sư, điều dưỡng viên,…

Điều kiện để được tính nghỉ Yukyu

• Thời gian làm việc: Đã làm việc trên 6 tháng tại công ty
• Tổng số ngày đi làm trên 80%

Dù là công ty nhỏ hay lớn thì vẫn sẽ được áp dụng, vậy nên bạn hãy nắm kỹ quyền lợi này nhé. Số ngày nghỉ phép của bạn không được phép ít hơn số ngày quy định của Luật.
Tham khảo thông tin tại đây nha.

2. Cách tính số ngày nghỉ có lương

Đối với nhân viên làm thêm đi làm dưới 4 buổi/ tuần:

Thời gian nghỉ Yukyu  有給 của nhân viên làm thêm (アルバイト) và nhân viên bán thời gian (パート) đi làm dưới 4 buổi / tuần được tính như ảnh bên dưới đây:

Số ngày nghỉ phép theo số ngày làm việc trong tuần

Đối với nhân viên làm chính thức có hợp đồng lao động

Thời gian nghỉ Yukyu  有給 của các nhân viên chính thức (正社員), nhân viên hợp đồng (契約社員) và nhân viên toàn thời gian (フルタイム) đi làm trên 5 ngày sẽ được tính như sau:

Số ngày nghỉ phép theo thâm niên làm việc

3. Một số câu hỏi liên quan đến chế độ nghỉ Yukyu ở Nhật

– Thời hạn sử dụng các ngày nghỉ phép có lương Yukyu 有給

Số ngày nghỉ được cộng dồn và có hiệu lực trong vòng 2 năm từ ngày đầu nhận Yukyu. Nếu quá thời hạn này mà bạn không sử dụng bạn sẽ bị mất quyền lợi sử dụng.

– Cách tính số tiền được nhận trong ngày nghỉ Yukyu?

Số tiền được nhận tương ứng với thời gian làm việc của ngày bạn xin nghỉ phép. Ví dụ bạn xin nghỉ phép vào ngày làm việc 8 tiếng thì mức tiền bạn được nhận tương ứng với 8 tiếng đó.

– Nghỉ Yukyu có bị tính thuế không?

Đối với việc nghỉ phép có lương này, người lao động sẽ không bị tính thuế, họ sẽ nhận được 100%.

– Nếu công ty không cho nghỉ Yukyu thì phải làm sao?

Có nhiều công ty không muốn để nhân sự nghỉ làm nên gây khó dễ và không cho sử dụng ngày phép có lương này. Tuy nhiên bạn nên nhớ đây chính là quyền lợi của mỗi người lao động và chúng được quy định rõ ràng trong luật pháp Nhật Bản. Vậy nên cứ hãy mạnh dạn nói rõ với công ty nhé vì họ không có quyền can thiệp.

– Nếu nghỉ việc khi chưa nghỉ Yukyu thì phải làm sao? 

Trường hợp người lao động xin thôi việc mà chưa nhận đủ Yukyu thì công ty phải có trách nhiệm trả đầy đủ số ngày chưa sử dụng của người lao động đó.

– Làm sao để lấy Yukyu?

Bạn hoàn toàn có thể tự do sử dụng ngày nghỉ Yukyu này. Hãy nhớ xin phép cấp trên trước nhé, vì chỉ khi họ đồng ý thì bạn mới được xin giấy đăng ký sử dụng ngày nghỉ này.

– Số ngày nghỉ Yukyu tối đa là bao nhiêu?

Số ngày nghỉ Yukyu sẽ tăng dần theo năm làm việc, tuy nhiên một năm nghỉ ít nhất 7 ngày và không được phép nghỉ quá 20 ngày.

– Quy trình xin nghỉ Yukyu như thế nào?

Trường hợp bạn sắp nghỉ việc hẳn tại công ty và bạn muốn Sử dụng hết ngày nghỉ Yukyu mà bạn có, hãy thực hiện như sau: tìm hiểu Quy định của công ty, xin nghỉ theo đúng quy định, và nếu gặp khó khăn thì hãy liên hệ tới Cơ quan giám sát Tiêu chuẩn Lao động nhé.

– Nếu như công ty không đồng ý tính ngày nghỉ phép Yukyu thì phải làm sao?

Những lúc thể này bạn có thể liên hệ tới Cơ quan giám sát Tiêu chuẩn Lao động 労働基準監督署 – ろうどうきじゅんかんとくしょ, theo số điện thoại và khung giờ sau:
– Số 0570-001-706, thứ 2 —> thứ 6, từ 10h —> 15h (trừ 12h-13h, nghỉ Lễ Tết)
– Số 0120-531-406, thứ 4-6-7, từ 17h —> 22h. Riêng thứ 7 từ 9h —> 21h (nghỉ Lễ Tết).

– Lưu ý về Yukyu và khi sử dụng Yukyu

Theo Luật tiêu chuẩn lao động sửa đổi, kể từ ngày 1/4/2019, trong 1 năm Công ty “bắt buộc” phải cho Người lao động nghỉ tối thiểu 5 ngày (đối với những người làm Toàn thời gian – được nhận 10 ngày Yukyu).

– Lưu ý về Yukyu và khi sử dụng Yukyu

Theo Luật tiêu chuẩn lao động sửa đổi, kể từ ngày 1/4/2019, trong 1 năm Công ty “bắt buộc” phải cho Người lao động nghỉ tối thiểu 5 ngày (đối với những người làm Toàn thời gian – được nhận 10 ngày Yukyu).

Đối với visa đi làm, nếu bạn đang nghỉ Yukyu ở Công ty cũ thì bạn sẽ ko được phép đi làm ở Công ty mới. Hãy đi làm ở Công ty mới “sau ngày nghỉ chính thức” được ghi ở trên Giấy chứng nhận nghỉ việc 退職証明書 たいしょくしょうめいしょ ở Công ty cũ nhé.
Dưới đây là tài liệu Yukyu (tiếng Nhật) nói về Nghĩa vụ của Công ty về Yukyu (bắt buộc cho nghỉ 5 ngày Yukyu/năm). Xem tại đây.

4. Cách xin nghỉ Yukyu bằng tiếng Nhật

Khi làm việc tại Nhật Bản, việc xin nghỉ phép có lương (有給休暇 – Yukyu) là một quyền lợi quan trọng mà mọi người lao động đều có thể tận dụng. Tuy nhiên, việc xin nghỉ phép đúng cách và chuyên nghiệp không chỉ giúp bạn duy trì mối quan hệ tốt với cấp trên mà còn đảm bảo rằng bạn sẽ được nghỉ ngơi đầy đủ mà không gặp phải sự hiểu lầm nào trong công việc.

Trong bài viết này, Diiho sẽ hướng dẫn bạn cách xin nghỉ phép Yukyu bằng tiếng Nhật một cách dễ dàng và hiệu quả. Bạn sẽ học được cách viết đơn xin nghỉ phép, các cụm từ thông dụng cần sử dụng khi trao đổi với cấp trên, cũng như những lưu ý quan trọng để quá trình xin nghỉ của bạn diễn ra thuận lợi. Bằng cách nắm vững những quy trình này, bạn sẽ có thể xin nghỉ phép một cách tự tin và chuyên nghiệp, bảo vệ quyền lợi của mình trong môi trường làm việc tại Nhật.

Cách để xin phép về sớm bằng tiếng Nhật (早退する)

• Vì tôi có việc bận, nên tôi xin phép về trước
  用事があるので、お先に失礼します
  ようじがあるので、おさきにしつれいします
  (Yōji ga aru node, osakini shitsure ishimasu)
• Vì sức khỏe của tôi không được tốt nên cho tôi về sớm có được không?
  調子が悪いので、早退していただけませんか?
  ちょうしがわるいので、そうたいしていただけませんか?
  (Chōshi ga waruinode,-sō taishite itadakemasen ka?)
• Em muốn xin phép về sớm, không biết có được không ạ?
  早退したいんですが、よろしいでしょうか。
  (Sōtai shitai ndesuga, yoroshīdeshou ka)

Cách để xin phép về sớm bằng tiếng Nhật (早退する)

• Tôi muốn nghỉ làm ngày mai.
  明日会社を休みたい。
  (Ashita kaisha o yasumitai.)
• Xin lỗi, hôm nay tôi bị đau…, có thể cho tôi nghỉ được không?
  すみませんが、きょうは。。。がいたいですので、休ませてもらえませんか？
  (Sumimasen ga, kyō wa… Ga itaidesunode, yasuma sete moraemasen ka?)
  （休む：やすむ：nghỉ)
• Xin lỗi, hôm nay tôi bị đau…, có thể cho tôi nghỉ được không?
  すみませんが、きょうは。。。がいたいですので、お休みをいただけませんか？
  (Sumimasen ga, kyō wa… Ga itaidesunode, o yasumi o itadakemasen ka?)
• Xin lỗi giám đốc nhưng hôm nay sức khỏe của tôi không tốt, có thể cho tôi nghỉ được không?
  社長、すみませんが、不良体調ですので、お休みをいただけませんか？
  (Shachō, sumimasen ga, furyō taichōdesunode, o yasumi o itadakemasen ka?)
  （不良体調：ふりょうたいちょう: Tình trạng sức khỏe không tốt）
• Tôi muốn xin nghỉ bệnh (ốm) 2 ngày.
  病気で二日休ませていただきたい。
  (Byōki de futsuka yasuma sete itadakitai.)
• Tôi muốn nghỉ một ngày để đi bác sĩ/đi khám bệnh
  医者に診てもらいたいので一日休ませていただきたい。
  (Isha ni mite moraitainode ichijitsu yasuma sete itadakitai.)
• Tôi nghĩ rằng, ngày mai tôi sẽ xin nghỉ bệnh
  明日病気で休ませたいと思う。
  (Ashita byōki de yasuma setai to omou.)
• Tôi xin nghỉ buổi chiều để đi đến bệnh viện
  病院に行くため、午後から休みを取らせたい。
  (Byōin ni iku tame, gogo kara yasumi o tora setai.)
• Thứ sáu này tôi xin nghỉ một ngày được không?
  金曜日、一日休ませていただけませんか。
  (Kin yōbi, ichijitsu yasuma sete itadakemasen ka.)
• Tôi muốn xin nghỉ 3 ngày vì vợ tôi sắp sinh.
  妻が子供を産むので、三日休ませていただきたいです。
  (Tsuma ga kodomo o umunode, mikka yasuma sete itadakitaidesu.)

Kết luận:

Yukyu (有給休暇) là quyền lợi quan trọng mà tất cả người lao động tại Nhật Bản, bao gồm cả nhân viên toàn thời gian và bán thời gian, đều được hưởng. Đây là chế độ nghỉ phép có lương, giúp người lao động có thể nghỉ ngơi, chăm sóc sức khỏe mà không lo bị mất thu nhập. Việc hiểu rõ quyền lợi này và nắm vững quy trình xin nghỉ phép Yukyu là rất quan trọng để bảo vệ quyền lợi cá nhân và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với cấp trên.

Khi xin nghỉ phép Yukyu bằng tiếng Nhật, bạn cần chuẩn bị đơn xin nghỉ phép một cách chính thức và sử dụng các cụm từ lịch sự, chuyên nghiệp. Việc thể hiện sự tôn trọng và tuân thủ đúng các quy định sẽ giúp quá trình xin nghỉ của bạn trở nên suôn sẻ và dễ dàng hơn.

Tóm lại, việc xin nghỉ phép Yukyu không chỉ là một quyền lợi mà còn là một phần quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân tại Nhật Bản. Hãy đảm bảo rằng bạn luôn nắm vững các thông tin liên quan để có thể sử dụng quyền lợi này một cách hợp lý và hiệu quả.